Melek balığı, zarif ve ilgi çekici farklı türleriyle akvaryum balıkları arasında tercih edilen balık türlerinden birisidir. Çiklet familyası arasında yer alır. Katil balık türlerinden birisidir. Kendinden daha büyük boydaki balıklar için tehlike arz etmezken, daha küçük balık türleri (küçük tetra türleri gibi) için eşsiz bir avcıdır. Çok farklı vücut renklerinde ve farklı vücut formlarında melek türleri bulunmaktadır.
Bu yazımızda Melek balığı hakkında tüm detaylı ve güncel bilgileri sizinle paylaşacağız.
Melek Balığı Özellikleri
Melek balığı özellikleri her balıkta olduğu gibi farklıdır. Bu özellikleri sayesinde tercih edilen bir balık olmakla beraber aynı zamanda bakımı konusunda da özelliklerini bilmek size uygun şartları sağlamak için yardımcı olacaktır.
- Akvaryum balıkları arasında dış görünüşü sayesinde ilgi uyandıran bir türdür. Discus’a benzeten birçok akvarist vardır. Sakin bir şekilde dengeli yüzmesi, akvaryumu izlemek açısından besleyen kişiye çok keyif verir.
- Gözleri albino şeklinde kırmızı veya mavi gibi farklı renk seçeneklerinde olabilir.
- Kendi içerisinde farklı vücut formu ve renkleri sayesinde eşsiz varyantları bulunmaktadır. (Yarasa, Albino, Tricolor, Peru Altum vb.)
- Beslenme ve bakım teknikleri her ne kadar hassas olarak bilinse de uygun şartlar sağlandığında hiç sorun yaşatmayan bir balık türüdür.
- Eş tuttuktan sonra kolay ve hızlı bir şekilde ürerler. Eş tutturmak bazen zor olsa da üreme hızı oldukça fazladır. Yumurta dizerek ürerler. Genç damızlıklar 7-15 gün arasında sürekli yumurta dizebilir.
- Etçil olarak bilinse de otçul yem türlerine de sıcak bakar. Sabah öğününde etçil protein ağırlıklı yem verilirken, akşam öğününde bağırsak temizliği ve balığın sağlığı için otçul yem önerilir.
- 10-12 cm boyutuna kadar büyümesi mümkündür. Bunun için geniş hacim ve düzenli su değişimi önerilir. Akvaryumunuz yükseklik olarak en az 40 cm olmalıdır.
- Yumuşak suları sever. Hobi üreticileri sayesinde çoğu Melek balığı türü çeşme suyuna alışmıştır. Dinlendirilmiş çeşme suyu kullanılabilir.
- Doğada her ne kadar hırçın ve katil bir balık olsa da kendi türüyle bakıldığında oldukça uysal bir balığa dönüşür. Tıpkı Discus balığı gibi sakin bir şekilde akvaryumda baştan sona yüzebilir.
- Bitkili akvaryumlarda kendini daha güvende ve stressiz hisseder. Doğası gereği bitkili ve bataklık sularda yaşamaktadır. Bu nedenle bitkili bir akvaryum kurulması şiddetle tavsiye edilir.
Melek Balığı Bakımı
Melek balığı bakımı özelliklerine hâkim olduktan sonra oldukça kolaydır. Yavrudan büyüterek hem türe hâkim olabilir hem de damızlık boyuna geldiğinde kendinize güzel eşler çıkartabilirsiniz. Geniş akvaryumları sever. Minimum bir çift balık için 75 litre hacim gerekir. Yani ortalama balık başı en az 30-35 litre su hacmine ihtiyacınız olacaktır. Genişliği fazla olan (1-1,5 metre) akvaryumlarda 8-10 arası balığa diğer şartları da uygun olarak sağladıktan sonra bakabilirsiniz. Damızlık boyuna geldiğinde bu sayıyı düşürmeniz gerekir.
Sıcaklık değerleri 24 – 30 derece olmalıdır. Genellikle 26-28 derece sıcaklık değerleri arasında bakılır. Isıtıcı kullanmanız gerekir. Isıtıcı; suyu ısıtmak için değil su sıcaklığını aynı değerde tutarak balığı hastalıklardan (beyaz benek gibi) korumak için kullanılır. Melek balığı orta ve yüzey bölgesinde yüzer. Bu nedenle en az 40 cm yüksekliğine sahip bir akvaryuma ihtiyaç duyar. Dip diye hitap edilen akvaryumun en alt bölgelerinde yüzmez.
Haftada 1 defa %20-25 su değişimi yapılmalıdır. Su değişiminde dip çekimi mutlaka yapılmalı ve balıkların dışkıları çekilmelidir. Su değişiminde kullanılacak su dinlendirilmiş su olmalıdır. Az akıntılı suyu severler. Filtreleme olarak akvaryum hacmine göre şelale filtre, iç filtre, dış filtre veya sump kullanılabilir. Ayrıca pipo filtre ile biyolojik döngü desteklenebilir.
Melek Balığı Akvaryumu Nasıl Olmalı?
Melek balığı akvaryumu nasıl olmalı? Canlı sayısına göre uygun hacim seçilmelidir. Küp veya nano olarak tabir edilen 40×40/45×45 gibi akvaryumlarda damızlık boyda 2 melek balığı bakabilirsiniz. Ortalama 70-75 litre civarı su hacminde 2 balık bakılabilir.
Melek balıkları ortalama olarak 26-28 derece sıcaklığındaki sularda bakılmaktadır. İyi bir filtrasyon sistemi hem balıklarınızın sağlıklı büyümesi hem de su değerlerinizin iyi olmasına yardımcı olacaktır. Hacme bağlı olarak iç filtre, dış filtre, şelale filtre veya sump kullanılabilir. Melek balığı için filtre seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan birisi az akıntı sağlayacak bir filtredir. Günümüzde çoğu yeni filtre sistemlerinde akış hızı filtreler üzerinden ayarlanabilir durumdadır. Böyle bir filtre alarak kendi gözlemlerinizle daha rahat ayarlayabilirsiniz.
Melek balığı doğası gereği bitkiler ile iç içe yaşayan bir türdür. Akvaryum ortamına canlı bitki eklemek, balığınızın daha keyifli ve daha stressiz olmasına yardımcı olacaktır. Eğer canlı bitki ekleyecekseniz zemini buna uygun ayarlamanız gerekir. Bitkisiz bir akvaryum kullanacaksanız ince taneli silis kum gibi zeminler kullanabilirsiniz. Bitkili akvaryumlar için dere kumu kullanılabilir. Siyah hagen kum olarak adlandırılan ve artık üretimi olmayan kumlar içeriği gereği demir barındırmaktadır. Bu demir de zaman zaman balıklara zarar verebilir. Çünkü bu tür balıklar kumla oynamayı sever. Bu nedenle hagen kum kullanmanızı önermiyoruz.
Zemini uygun hale getirdikten sonra şartlarınıza göre kolay bitkilerden ekebilirsiniz. Co2, gübre ve armatür gibi uygun ekipmanlarınız varsa zor bitki türlerini de kullanmanız mümkündür. Ayrıca bitkili melek balığı akvaryumlarında kütük (mangrow kökü), asma kökü veya kaya kullanımı da oldukça popülerdir. Bitkili akvaryum kurarak melek balığınızı mutlu edebilirsiniz.
Melek Balığı Yem Seçimi
Melek balığı yem seçimi konusunda protein içeren yemleri tercih etmelisiniz. Etçil bir tür olduğu için ağırlıklı olarak protein içeren yemlerle beslenir. Sürekli olarak proteinle beslemek balıkların sağlığı açısından verimli olmayacaktır. Çünkü sindirimi zor bir besin türüdür. Bu nedenle sadece etçil yani protein ağırlıklı değil aynı zamanda bitkisel içerikli yemlerle de beslemelisiniz. Bir öğün protein, bir öğün bitkisel yem şeklinde beslerseniz; sağlıklı ve formu yerinde melek balığına sahip olursunuz. Sizler için birkaç yem önerisi paylaşalım:
Etçil – Protein Canlı Yemler: Artemia, Kan Kurdu, Un Kurdu.
Etçil – Protein Yemler: Sera Discus Granül, Tetra Discus Granül
Bitkisel Yemler: Tetra Tetramin Pul Yem, Sera Vipan, Sera Flora Nature, Tetra Pro Algae, Tropical Vitality Color
Melek balığı avcı bir balıktır. Bu nedenle canlı yemlere karşı ekstra bir ilgisi bulunmaktadır. Ayrıca canlı yem daha yüksek protein içerdiği için balığın gelişimi de daha hızlı olur. Evde üretebileceğiniz en kolay canlı yem Artemia’dır. Günde bir öğün Artemia vermenizi tavsiye ederiz. Artemia verirken aktif olan filtrenizi birkaç dakikalığına kapatmanız yararlı olacaktır. Aksi halde Artemia’lar filtrenize kaçabilir.
Melek Balığı Hangi Balıklarla Yaşar?
Melek balığı yarı agresif tutuma sahip bir balıktır. Bu nedenle her balıkla bir arada yaşaması mümkün değildir. Çok küçük balık türleriyle bakılması önerilmez çünkü iyi bir avcıdır ve küçük balıkları doğrudan yiyecektir.
Melek balığı hangi balıklarla yaşar? Kılıçkuyruk, bolivian ramirezi ve diğer ramirezi balığı türleri, tetra türleri (kırmızı burun tetra, neon tetra, pristella tetra, siyah neon tetra), plati, moli türleriyle rahatlıkla bakılabilir. Elbette baktığınız melek balığının kendine has bir karakteri de vardır. Çok agresif bir karakteristik yapıya sahipse, bu balıklarla dahi geçinemeyebilir. Bu yüzden her zaman kendi gözlemlemeli ve iyi analiz edebilmelisiniz. Olası herhangi bir sorunda balığınızı ayırabilecek bir yedek akvaryumunuz olması önemlidir. Ayrıca tetrazon veya mücevher tetra gibi kuyruk yiyebilecek türlerden kaçınmalısınız. Aksi halde melek balığınızın kuyruğuna zarar verebilir. İnternette Hayalet balığı türüyle yaşadığını açıklayan bilgiler göreceksiniz fakat bu bilgiler doğru değildir.
Melek Balığı Üretimi
Melek balığı üretimi bazen kolay bazen zor olabilir. Bu tamamen elinizdeki balığın karakteristik yapısına bağlıdır. Baktığımız birçok balığın doğayla bağı koptuğu ve genlerinden yavaş yavaş ebeveynlik hissi kaybolduğu için müdahale etmeniz gerekebilir.
Normal şartlarda bir melek balığı yavrusuna kendi bakabilir. Melek balığında üreme, yumurta dizme işlemiyle olur. Herhangi bir yere yumurta dizebilir. Akvaryum camı, filtre, ısıtıcı, dekor veya herhangi bir canlı bitki yaprağı onun yumurta dizmesi için uygun bir alandır. Yumurta dizeceği alanı birkaç gün temizledikten sonra dişi yumurta dizer ve ardından birkaç saat içerisinde erkek dölleme işlemi yapar. Bunun ardından 5-7 gün içerisinde yavrular yumurta formundan yavaş yavaş çıkar ve kuyruk sallamaya başlar. Ardından serbest yüzüşe geçer, bu zamana kadar yem verilmemelidir.
Buradaki dikkat edilmesi gereken nokta ise balığınızın yumurta yaptıktan birkaç gün sonra onları yiyebilme ihtimalidir. Bu durumda da yumurta yaptığı an yumurtaları farklı bir akvaryuma alıp, çıkarma işlemine başlanır. Bununla ilgili kapsamlı bir yazı paylaştık. Melek Balığı Üretimi bu yazımızdan üretime dair tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Melek Balığı Cinsiyet Ayrımı
Melek balığı cinsiyet ayrımı çoğu balıkta olduğu gibi yavruyken oldukça zordur. Genellikle 6. Aydan sonra kesin olarak cinsiyet ayrımı yapılabilir. Melek balığı cinsiyet ayrımı için balığın dış görünüşünden kolaylıkla anlaşılabilir. Bazı özel türlerde bu pek mümkün olmayabilir.
Melek balığında dişi ayrımı için burun bölgelerine bakılır. Dişi balıkların burnu kuyruğuna göre daha yukarıda olmaktadır. Erkeklerin ise burun ve kuyruk seviyesi aynı hizadadır. Erkek cinsi balıkların vücudu dairesel olup, göğüs yüzgeçleri çatallıdır ve başlarının üst kısmı çıkıntılıdır. Daha detaylı anlamak için aşağıdaki resme bakabilirsiniz:
Melek Balığı Türleri
Melek balığı türleri birçok farklı skaler türde bulunmaktadır.
Koi Skaler (Melek Koi)
Koi Melek; birçok akvaryumda görebileceğiniz yaygın türlerden birisidir. Dış yapısı bakımından doğal forma çok yakındır. Yanları düzleşmiş bir gövdeye sahiptir. Sırt ve anal yüzgeçleri uzundur ve ipliksi yapıda abdominalleri bulunur. Japon koi sazanlarının rengine benzemektedir.
Yarasa Melek (Koyu Siyah Melek)
Yarasa Melek koyu siyah renge sahip bir türdür. Diğer adı yarasa olarak bilinmektedir. Vücudu tamamen siyah bir tür olup, gözlerinde kırmızılıklar bulunmaktadır. Günümüzde safkan olarak bulması en zor türlerden birisidir. Çoğu akvaryum üretimi balıklardır.
Mavi Melek
Mavi Melek türü yüzgeçlerinde ve gövdesinde soft bir mavi renk içerir. Bu tür özellikle canlı bitkilerin bulunduğu akvaryumlarda oldukça göz alıcı gözükmektedir.
Gold Melek (Altın Melek)
Altın Melek, doğadaki atalarının formundan oldukça farklıdır. Gövdesinde hiçbir çizgi barındırmaz. Altın renginde olup, farklı açılardan bakıldığında metal tonlarına yakın renkler gözlemlenir. Yüzgeçleri genellikle renksiz ve şeffaftır. Diğer türlere göre daha kısadır.
Altum Melek
Altum Melek en eşsiz melek türlerinden birisidir. Doğal yaşam alanı Orinoco Nehri havzasıdır. Çok uzun gövde ve yüzgeçlere sahiptir. Doğada gözlemlenmiş bazı balıkların 50 cm’ye kadar uzun olduğu görülmüştür. Güçlü çıkıntıya sahip bir yüzü ve alın bölgesinde eyere benzeyen bir çukur vardır. Balığın gövdesinde bulunan dikey çizgiler kırmızımsı renk tonlarına sahiptirler. Diğer türlerde bulunmayan gölgeli şeritleri de bulunmaktadır.
